روش تدريس ايفاي نقش

              يكى از روش هاي خلاقي كه در فعاليت هاي" ياد دادن براي ياد گرفتن "به كار مي رود روش ايفاي نقش يا وانمود سازي است .اين روش علاوه بر اين كه يادگيري دانش آموزان را عميق و پربار مي كند بسيار ذوق آفرين نيز هست. همچنین ماندگارترين يادگيري ها با شيوه ايفاي نقش صورت مي گيرد، زيرا در اين روش دانش آموزان با خلق  صحنه سازي هاي كوچك مطالب درسي را دروني مي كنند.

             علاوه بر این يادگيري ها خوب صورت مي پذيرد، چون ايفاي نقش، تنها شيوه اي درست است كه يادگيرندگان از خود مايه مي گذارند  و خود را در معرض مطالب يادگيري قرار مي دهند و همان طور كه مي خواهند و مي توانند 

مطالب را دروني مي كنند.

     شركت كنندكان در روش ايفاي نقش:

1- معلم يا مسئول اجرا:معلم برنامه ريزي و مديريت اجرايي عمليات و برنامه نمايش را به عهده ميگيرد و درحقيقت كارگردان نمايش است.

2- ايفاگران نقش:فراگيراني هستند كه به طور داوطلب و يا انتخابي در برنامه شركت مي كنند. اين افراد نيازي به داشتن تجربه و ذوق هنري ندارند.

3- مشاهده كنندكان:ساير شاگردان جزء مشاهده كنندگان به حساب مي آيند. اين افراد در جريان يا پايان نمايش مي تواننددرباره ي عمليات نمايش اظهار نظر و سوال يا بحث كنند.

فنون اجراي نمايش:

       در اين روش شاگرداني كه در صحنه ي نمايش (جلوي كلاس يا در سالن نمايش)به ايفاي تقش مي پردازند، معمولا يكديگر را مخاطب قرار مي دهند و گفتگو ها بين آنها مبادله مي شود. صحنه ي اجراي نمايش بايد طوري ترتيب داده شود كه همه شاگردان بتوانند عمليات را ببينند و ايفاگران نقش بايد بلند صحبت كنند تا همه ي بينندگان گفتگوي آنان را بشنوند.

مراحل اجراى روش ايفاى نقش:

 - 1 تعيين موضوع و نوشتن آن بصورت نمايش نامه

  - 2فراهم کردن شرايط و وسايل لازم براى اجراى نمايش

3 - تعيين نقش‌هايى که بايد ايفا شوند

  -4 آماده کردن فراگيران براى ايفاى نقش، از قبيل گريم‌کردن و تمرين دادن

  - 5 توضيح مختصر در مورد موضوع و هدف نمايش براى شاگردان

  - 6 اجراى نمايش‌نامه

 - 7بحث دربارهٔ محتوا و چگونگى اجراى نمايش‌نامه و ارزشيابى نتايج آن.

مزاياي استفاده از روش ايفاي نقش:

1- فراگيران خود را با مفهوم  اصلي موضوع درس درگير مي كنند.

2- يادگيرندگان خود را در درون زندگي مي بينند و با آنچه در زندگي هست اعم از دانستني ها و خواستني ها ارتباط برقرار مي كنند و باآنها دمساز مي شوند.

3- انجام دادن اين روش همكاري هاي متقابل بين فراگيران و معلم را تقويت ميكند و سبب وحدت و هماهنگي در كلاس مي شود.

4- با اجراي اين روش زمينه بحث گروهي فراهم مي شود.

5- فراگيراني كه مشاهده كننده هستند در احساس ايفاگران نقش، سهيم مي شوند و خود را در صحنه نمايش احساس ميكنند؛ كه اين ارتباط عاطفي در يادگيري و القاء احساسات تاثير فراوان دارد.

6-روش ايفاى نقش شاگردان را بر مى‌انگيزد که با شور و شوق و هيجان، جريان نمايش را دنبال کنند.

7- با اين روش، مى‌توان زمينهٔ بحث گروهى را فراهم ساخت.

8- اين روش براى رفع کم رويى شاگردان خجالتى روش مفيدى است؛ به همين دليل، معلم بايد افراد کم‌رو را به شرکت در نمايش، بويژه ايفاى نقش تشويق کند. البته بايد به اينگونه افراد، ابتدا نقش‌هاى ساده محول شود؛ زيرا اگر نقش مشکل به آنان سپرده شود، و نتوانند بخوبى از عهده ی آن بر‌آيند، ممکن است کم‌رويى در آنان تشديد   شود.

محدوديت‌هاى روش ايفاى نقش

1-     روش ايفاى نقش براى تحقق هدف‌هاى پيچيده ی آموزشى مناسب نيست؛ زيرا پرداختن به مسائل مشکل، به تدارکات زياد و تخصص هنرى نياز دارد؛ بنابراين، از اين روش مى‌توان براى رسيدن به هدف‌هاى آسان و کلى استفاده کرد

- 2 اين روش به دليل اينکه در ظاهر جنبهٔ نمايشى و هنرى دارد، يک روش آموزشى جدى تلقى نمى‌شود.

3 - روش ايفاى نقش به اجراى درست، صرف وقت کافى و تهيه تدارکات نياز دارد و اجراى آن وقت‌گير است.